Κόμποι - Σχοινιά
Εκθέσεις - ΑγώνεςΓενικά, περί κόμπων
Δεν υπάρχει ανάγκη να γνωρίζετε πολλούς κόμπους. Αντίθετα είναι προτιμότερο να γνωρίζετε "λίγους και καλούς" οι οποίοι να είναι λειτουργικοί και κατάλληλοι κάτω από πολλές και διαφορετικές συνθήκες. Γενικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα χαρακτηριστικά ενός "καλού" κόμπου είναι τα εξής:
- Πρέπει να είναι εύκολος στο δέσιμο
- Να είναι ασφαλής μόλις δεθεί, δηλαδή να μην γλιστρά, λύνεται κτλ
- Να μπορεί ο σπηλαιολόγος να αναγνωρίσει εύκολα ότι ο κόμπος έχει δεθεί σωστά
- Να μπορεί εύκολα να λυθεί από τον σπηλαιολόγο μετά την χρήση και ειδικά αφού έχει δεχθεί τάση (φορτίο)
- Να έχει μεγάλη αντοχή δηλ. όπως θα δούμε πιο κάτω, να αδυνατίζει το σκοινί στο ελάχιστο δυνατό
Επιλέγοντας τον κατάλληλο κόμπο
Αξιωματικά, το σκοινί είναι πάντοτε πιο "αδύνατο" στους κόμπους. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ίνες από Nylon, από τις οποίες αποτελείται το σκοινί, αστοχούν όταν ισχυρές δυνάμεις μαζί με ισχυρή τάνυση συσσωρευτούν σε ένα μικρό τμήμα του. Τέτοιες συνθήκες επικρατούν στο εσωτερικό ενός κόμπου καθώς το σκοινί τυλίγεται γύρω από τον εαυτό του δημιουργώντας ανομοιόμορφη κατανομή των τάσεων και των πιέσεων (δυνάμεων). Σε δοκιμές αντοχής που έχουν γίνει τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα, έχει παρατηρηθεί ότι το σκοινί κόβεται πολύ κοντά στον κόμπο και συγκεκριμένα λίγο μετά την έξοδο του σκοινιού από αυτόν.
Ο μόνος τρόπος για να μειωθεί η απώλεια αντοχής που υφίσταται το σκοινί στον κόμπο, είναι να επιλέγουμε κόμπους με την μεγαλύτερη "ενεργή επιφάνεια". Κόμπους δηλαδή οι οποίοι να διαμοιράζουν σε όσο το δυνατόν περισσότερο σκοινί την πίεση (τάση) /τάνυση που συγκεντρώνεται στα σημεία των κόμπων. Αυτό είναι βέβαια δύσκολο να το κρίνουμε οπτικά, αλλά σαν γενικός κανόνας μπορούμε να πούμε ότι οι "ογκωδέστεροι κόμποι είναι και ισχυρότεροι".
Επιπλέον, κάθε κόμπος, ανεξαρτήτως τύπου, όσο πιο ομοιόμορφα είναι δεμένος τόσο μεγαλύτερη αντοχή έχει. Στην σπηλαιολογική καθομιλουμένη (ομιλείται κυρίως εντός των σπηλαίων, κατά την εξερεύνηση) αυτό λέγεται στρώσιμο (του κόμπου). Ένας "κακοστρωμένος" κόμπος λόγω της ακανόνιστης διασταύρωσης των σκοινιών μεταξύ τους, δημιουργεί επιπλέον σημεία συγκέντρωσης των δυνάμεων πίεσης / τάνυσης που αναφέραμε πιο πάνω.
Καντηλίτσα
Η γνωστή σε όλους καντηλίτσα, ένας ασφαλής κόμπος με απεριόριστες εφαρμογές, ο οποίος λύνεται πολύ εύκολα όσο κι αν τεζαριστεί.
Οχτάρι σε κοτσανέλο
Για να αποφεύγουμε τα πολλά γυρίσματα, κόντρα σφιξίματα και άχρηστους κόμπους ακολουθούμε το παρακάτω απλό οχτάρι (προσοχή από πια πλευρά θα περάσουμε το σχοινί).
Βόλτα με διπλή τσακιστή (ή μετζοβόλτα)
Για να δέσουμε σε κρίκο ή πάσσαλο. Αποτελείται από μια διπλή βόλτα ικανή να πάρει το φορτίο όσο θα εκτελούμε τη διπλή τσακιστή. Προσοχή οι τσακιστές να γίνουν με την ίδια φορά.
Διπλός κρικόδεσμος
Πολύ καλός κόμπος για να δέσουμε το αγκυρόσχοινο στην άγκυρα. Προσοχή γιατί είναι πολύ δύσκολο να λυθεί (έως και αδύνατο) εάν δεν αφήσουμε κενά και τεζαριστεί.
Μπότσος
Τον χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να "πιάσουμε" πάνω σε ένα μεγαλύτερης διαμέτρου σχοινί ή πάσσαλο, υπό γωνία.
Ποδόδεσμος (ή δέσιμο σκότας)
Για να ενώσουμε δύο σχοινιά διαφορετικής διαμέτρου που πρόκειται να τεζαριστούν πολύ και μετά θα χρειαστεί να λυθούν. Είναι εύκολος στο λύσιμό του. Δεν είναι ασφαλής αν η ένταση στα σχοινιά δεν είναι συνεχής.
Ο διπλός ποδόδεσμος προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια.
Ψαλιδιά
Ένας γρήγορος κόμπος αλλά όχι για να σιγουρέψουμε το σκάφος. Ιδανικός για να στηρίξουμε π.χ. τα μπαλόνια γιατί μπορεί εύκολα να ρυθμιστεί το ύψος.
Σφενδόνη
Για να κοντύνουμε προσωρινά ένα σχοινί ή να αποφύγουμε ένα φθαρμένο κομμάτι του χωρίς να το κόψουμε. Για περισσότερη ασφάλεια τοποθετούμε δυο καβίλιες στις θηλιές που δημιουργούνται.
Ορμιόδεσμος
Είναι ένας ασφαλής κόμπος που χρησιμοποιείται για να ενώσουμε δύο σχοινιά έστω κι αν γλιστρούν (ακόμα και πετονιές).
Φίμωμα
Για το τελείωμα τον σχοινιών ώστε να μην ξεφτίζουν οι άκρες τους.
Το άρθρο αυτό είναι από το fouskoto4all , www.grcavingmanual.org/
Άλλα χρήσιμα links http://www.ofse.gr