Τύποι άγκυρας

Εκθέσεις - Αγώνες

Αν προσπαθήσουμε να κατηγοριοποιήσουμε τις άγκυρες, τότε διακρίνουμε δύο τύπους: Αυτές οι οποίες «θάβονται» (Burying Anchors) και οι οποίες χρησιμοποιούνται σε μαλακούς βυθούς, και αυτές οι οποίες «αγκιστρώνονται» (Hooking Anchors) στον πυθμένα της θάλασσας συνήθως σε σκληρούς βυθούς ή βράχια. Η διαφορά τους αφορά στην φιλοσοφία σχεδιασμού τους καθώς και τη λειτουργία τους, η οποία ουσιαστικά είναι συνάρτηση της χρήσης που κάνουμε.

Αγκυρες οι οποίες θάβονται είναι αυτές των τύπων: Bruce, CQR, Danforth και Fluke και όλες οι παραπλήσιες με αυτές. Αγκυρες οι οποίες αγκυστρώνονται είναι αυτές των τύπων: Αγγλικού Ναυαρχείου και Grapnel καθώς και όσες προκύπτουν από αυτές. Σε αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινίσουμε ότι πολλές εταιρείες προκειμένου να εισαχθούν στην αγορά παρουσιάζουν μια άγκυρα παραπλήσια ενός συγκεκριμένου τύπου με διαφορετικό όνομα προκειμένου να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα πνευματικών δικαιωμάτων και πληρωμές για την κατασκευή και εμπορία της. Βέβαια η χρονική διάρκεια της πατέντας κάποια στιγμή λήγει και τότε πλέον όλοι μπορούν να την κατασκευάσουν χωρίς να πληρώνουν πνευματικά δικαιώματα όπως για παράδειγμα έχει συμβεί με τις άγκυρες τύπου Bruce, CQR, Αγγλικού Ναυαρχείου ή όπως θα συμβεί με τη Delta σε περίπου τέσσερα χρόνια που λήγει η χρονική περίοδος διάρκειας της πατέντας. Ωστόσο θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα φθηνότερα αντίγραφα συγκεκριμένου τύπου αγκυρών και να βεβαιωθείτε ότι πληρούν ορισμένα χαρακτηριστικά όπως βάρος, αντοχή, γωνία κλίσης, κ.λπ. Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των γνωστότερων τύπων αγκυρών. Σε αλφαβητική σειρά:

ΤΥΠΟΙ

Bruce

Είναι σχεδιασμένη με νυχώδη μορφή και κατασκευασμένη μονοκόμματη χωρίς κανένα «σπαστό» τμήμα. Σχεδιασμένη για να θάβεται εύκολα στο βυθό λειτουργεί με βάση την κλίση του μπράτσου της σε σχέση με το σταθερό αδράχτι. Ιδιαίτερα αποτελεσματική σε μαλακούς πυθμένες, δεν χάνει την πρόσφυση της σε αλλαγή της διεύθυνσης που ασκείται το φορτίο της. Εξαιτίας του σχήματος της μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως πλωτή άγκυρα για να επιβραδύνουμε τον εκπεσμό του σκάφους σε κακοκαιρία. Αντιμετωπίζει ωστόσο δυσκολίες πρόσφυσης στις έντονες φυκιάδες. Τελευταία έχουν κάνει την εμφάνιση τους στην αγορά και πτυσσόμενες άγκυρες Bruce. Πτυσσόμενες υπό την έννοια ότι το μπράτσο της διπλώνει στον άξονα του αδραχτιού περιορίζοντας τον όγκο της σε μία διάσταση. (Ίδιου τύπου με την Bruce είναι και η Claw).

CQR (γνωστή επίσης και ως plough ή και plow)

Πρόκειται για άγκυρα η οποία χρησιμοποιεί την λογική αρότρου για την λειτουργία της. Θάβεται στο βυθό όπως το άροτρο οργώνει το χώμα και είναι ευρέως διαδεδομένη ως η κύρια άγκυρα πολλών σκαφών. Έχει αδράχτι σπαστό στο σημείο της ένωσης με τα μπράτσα που έχουν τριγωνική μορφή και σχήμα ισοσκελούς τριγωνικής πυραμίδας. Δεν έχει στίπο, γεγονός που εξυπηρετεί ιδιαίτερα στην ανάσυρση και αποθήκευση της στο όκιο της πλώρης. Δεν «πιάνει» ιδιαίτερα εύκολα σε περιοχές με φύκια . Ωστόσο όταν «πιάσει» αντέχει υψηλά φορτία. Κατά μια άποψη, το όνομα της είναι συντομογραφία του Secure που σημαίνει ασφαλής.

Danforth

Τα μπράτσα σε αυτό το είδος άγκυρας είναι επίπεδα και έχουν στίπο στο πλατύ τους σημείο. Τα αδράχτι είναι σπαστό και επιτρέπει κίνηση μόνο ως προς τον κάθετο άξονα σε γωνίες με κλίση έως και 30-40 μοίρες. Θεωρείται ως ιδιαίτερα αποτελεσματική σε μαλακούς πυθμένες ενώ γενικά έχει παρατηρηθεί ότι πιάνει ξανά εύκολα σε περίπτωση αποκόλλησης από το πυθμένα λόγω στροφής / αλλαγής διεύθυνσης όπου ασκείται το φορτίο. Ωστόσο δεν «πιάνει» εύκολα σε πυθμένες με φύκια και θαλάσσια βλάστηση. Είναι εξέλιξη του τύπου Fluke όπου γίνεται μείωση του απαιτούμενου βάρους της άγκυρας λόγω της σχεδίασης που επιτρέπει την ευκολότερη βύθιση της στον πυθμένα. Πήρε το όνομα της από τον εφευρέτη της Robert Danforth. (Ίδιου τύπου με την Danforth είναι και η Light Alloy (Buldog).

Delta

Προέρχεται ως εξέλιξη της C.Q.R. αλλά με την διαφορά ότι τα μπράτσα της είναι ένα μονοκόμματο κομμάτι με αιχμηρό τριγωνικό σχήμα. Περιέχει βάρος στη μύτη που εξυπηρετεί στη γωνία με την οποία εισχωρεί και πιάνει στον πυθμένα. Το αδράχτι δεν είναι σπαστό με αποτέλεσμα όταν η διεύθυνση άσκησης των δυνάμεων αλλάξει (γυρίσει το σκάφος) να μην αποκολλάται εύκολα από το βυθό ή αν αποκολληθεί να ξαναπιάνει άμεσα (σύμφωνα με δοκιμές της εταιρείας εντός 30-40 εκατοστών). Ανήκει στις άγκυρες που παρουσιάστηκαν στην αγορά τα τελευταία χρόνια και κερδίζει σε εκτίμηση. Σε σχέση με την C.Q.R. είναι λιγότερο εύκολη στην αποθήκευση στο κοράκι της πλώρης λόγω της σταθερής γωνίας των μπράτσων με το αδράχτι.

Fluke

Από τις παλαιότερες άγκυρες χωρίς στίπο ώστε να εξυπηρετεί στην αποθήκευση / ανάσυρση της από το όκιο της πλώρης. Λειτουργεί με τη λογική βάρους και κλίσης των επίπεδων μπράτσων τα οποία βυθίζονται στον πυθμένα όταν σέρνεται στο βυθό το σπαστό της αδράχτι. Το μειονέκτημα της είναι το μεγάλο απαιτούμενο βάρος της. Χρησιμοποιείται σήμερα από όλα τα μεγάλα καράβια σε φυσικά αντίστοιχα μεγάλες διαστάσεις.

Fob

Είναι γαλλική εξέλιξη - παραλλαγή της Danforth με την οποία διαφέρει ως προς το γεγονός ότι τα μπράτσα της είναι πιο χονδρά και βαριά καθώς και στο γεγονός ότι έχουν αιχμηρή μύτη. Όσον αφορά την συμπεριφορά της στο πυθμένα, είναι ανάλογη με αυτή της Danforth. Κατασκευάζεται επίσης από αλουμίνιο και απευθύνεται κυρίως σε αγωνιστικά σκάφη επειδή έχει μικρό βάρος. Δεν απαιτεί μόνιμη αποθήκευση στη κουβέρτα του σκάφους καθώς διαλύεται σε τμήματα που εύκολα αποθηκεύονται σε ειδική θήκη χωρίς το πρόβλημα του όγκου άλλου τύπου αγκυρών. Δεν συνίσταται παρά μόνο σε αγωνιστικά σκάφη ή σαν δεύτερη (μη κύρια) άγκυρα σκαφών για χρήση σε μικρού χρόνου αγκυροβολίες (π.χ. σύντομη στάση για μπάνιο) που όταν την χρησιμοποιούν καλό θα ήταν να υπολογίζουν πολύ καλά το έκταμα που θα αφήσουν.

Fortress

Είναι αντίστοιχη της Danforth αλλά κατασκευάζεται από ελαφρότερα κράματα ώστε να μειωθεί το βάρος της για την αντίστοιχη πρόσφυση στο βυθό. Έχει την δυνατότητα ρυθμίσεως της κλίσης στο αδράχτι. Με μεγάλη κλίση των πτερυγίων / μπράτσων της προορίζεται για χρήση σε μαλακούς αμμώδης βυθούς. Με μικρότερη κλίση σε λασπώδεις ή πιο στέρεους πυθμένες. Έχει τη δυνατότητα να αποθηκευτεί επίπεδη στο κατάστρωμα του σκάφους. Δεν αποδίδει καλά όπως και η Danforth σε βυθούς με φύκια ενώ σε βραχώδης πυθμένες ενέχει τον κίνδυνο εγκλωβισμού.

Shark

Είναι εξέλιξη της Delta που κατασκευάζεται στη Νορβηγία. Η διαφορά της είναι ότι έχει τέσσερις κλίσεις (αντί τριών της Delta) ανά πτερύγιο. Λόγω του σταθερού αλλά και ενισχυμένου αδραχτιού το οποίο φέρει, δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της CQR όπου σε περίπτωση περιστροφής του σκάφους πρέπει να «ξαναπιάσει» σύμφωνα με το νέο άξονα άσκησης των φορτίων. Επίσης σε σύγκριση με την Delta έχει δύο αντί ενός εγκάρσιων αξόνων στην πλάτη των πτερύγων με αποτέλεσμα να μειώνεται η ελαστικότητα στην κίνηση τους και έτσι να «πιάνει» στο βυθό πιο σταθερά. Προτείνεται από πολλούς ως η ιδανική άγκυρα για τα ελληνικά πελάγη τα οποία σε πολλά σημεία έχουν φυκιάδες στις οποίες άλλοι τύποι αγκυρών δυσκολεύονται να πιάσουν.

Spade

Πρωτοπαρουσιάστηκε μόλις πριν από τρία χρόνια και έχει φανατικούς φίλους όπως και εχθρούς. Είναι μονοκόμματη με τριγωνικό μπράτσο και σταθερό αδράχτι. Λειτουργεί με την λογική του αρότρου με την διαφορά όπως διατείνονται οι κατασκευαστές της ότι το σχήμα της είναι τέτοιο με το βάρος συγκεντρωμένο στην γωνία διείσδυσης ώστε όταν βυθιστεί στον πυθμένα να γίνεται συμπαγές με αυτόν και να μην επιτρέπει περαιτέρω μετακίνηση.

Αγγλικού Ναυαρχείου (γνωστή και ως: κοινή άγκυρα, τσιπάδα, fisherman αλλά και ως admiralty)

Η τυπική άγκυρα που φέρνουμε όλοι στο μυαλό μας όταν σκεφτόμαστε «άγκυρα». Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, ωστόσο έχει μεγάλο μέγεθος και σχήμα που δεν εξυπηρετεί στην αποθήκευση της ενώ μπορεί να γίνει και επικίνδυνη σε αδέξιους χειρισμούς λόγω του κάθετου στίπου της. Δεν χρησιμοποιείται πια παρά σε μόνιμα αγκυροβόλια , σαν εφεδρική ή εκτάκτου ανάγκης. Τη βρίσκουμε σε ψαρόβαρκες ή παραδοσιακά σκάφη. Θέλει βαρύτερο μέγεθος αναλογικά με νεότερου τύπου άγκυρες για τα ίδια αποτελέσματα «κρατήματος».

Grapnel (γνωστή και ως τεσσαροχάλι, αγκουρέτο ή και σιδερο)

Παρόμοιας λογικής και εξέλιξη της άγκυρας τύπου αγγλικού ναυαρχείου. Έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με την προηγούμενη και τη συναντάμε κυρίως σε μικρά σκάφη και βάρκες. Το πλεονέκτημα της είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αρπάγη για την ανάσυρση σχοινιών και αντικειμένων από το βυθό της θάλασσας. Εξελιγμένη μορφής της είναι η «ομπρέλα» όπου τα «μπράτσα» της διπλώνουν ώστε να μειώνεται ο όγκος της κατά την αποθήκευση.

Mushroom (Μανιτάρι)

Δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ελλάδα όπως σε άλλες χώρες καθώς χρησιμεύει σε μόνιμα αγκυροβόλια σε πυθμένες άμμου και λάσπης. Είναι εξέλιξη / διαφοροποίηση, των 2 παραπάνω τύπων άγκυρας

Διαλέγοντας άγκυρα για το σκάφος σας θα προτιμούσατε μια νέα ελαφριά ή μια παλιά και βαριά; Αυτό ουσιαστικά είναι το ερώτημα που ακούμε ολοένα και συχνότερα να τίθεται από φίλους. Ιδανική λύση δεν υπάρχει, καθώς όπως και οτιδήποτε άλλο αφορά στα σκάφη, η επιλογή που θα κάνουμε είναι ένα σύνολο συμβιβασμών. Οι παράμετροι που πρέπει να αξιολογήσουμε αφορούν στο μήκος και βάρος του σκάφους, τις επιφάνειες του σκάφους που εκτίθενται στον άνεμο (ο άνεμος σε ένα μηχανοκίνητο σκάφος έχει πάντα μεγαλύτερες επιπτώσεις από ότι σε ένα ιστιοπλοϊκό αντίστοιχου μεγέθους). Επίσης, αν το σκάφος μας διαθέτει εργάτη για την άγκυρα τότε το έκταμα θα είναι σχεδόν όλο από αλυσίδα αντίθετα με έναν άλλο ιδιοκτήτη που δεν διαθέτει και θα έχει συνδυασμό αλυσίδας και αγκυρόσχοινου για να μπορεί να το μαζέψει με τα χέρια. Ρόλο επίσης παίζει η περιοχή στην οποία κινούμαστε συνήθως και η μορφολογία του βυθού και το βάθος στο οποίο φουντάρουμε. Όλα αυτά τα κριτήρια δημιουργούν τον ιδανικό συμβιβασμό για κάθε χρήστη που ενδεχομένως είναι διαφορετικός από το δικό σας ή το δικό μου. Η χρυσή συμβουλή που μπορούμε να δώσουμε είναι αφενός ποτέ μην κουβαλάτε μόνο μία άγκυρα μαζί σας, αφετέρου αν έχετε την δυνατότητα, πάρτε το επόμενο (μεγαλύτερο) μέγεθος από αυτό που αντιστοιχεί στο σκάφος σας.

Κείμενο: Μάνος Κουμιώτης

Πηγή : http://www.ymo.gr/portal/index.php?categoryid=50&p2_articleid=303